O roli protestantów dla niepodległości Polski, 15-16.09.2018 r.

„Wkład protestantów w odzyskanie niepodległości na ziemiach Polski centralnej” - takie hasło przyświecało sesji popularno-naukowej, która w dniach 15-16.09.2018 r. odbyła się w kościele Ewangelicko-Augsburskim w Zduńskiej Woli. Wydarzenie zorganizowano w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa „Niepodległa dla wszystkich”. Pierwszego dnia można było wysłuchać kilku ciekawych referatów wygłoszonych przez zaproszonych prelegentów. W bloku zatytułowanym „Między wiarą a historią”, dr Jerzy Sojka (ChAT) mówił o znaczeniu reformacji polskich w dziejach kraju. Biskup Diecezji Warszawskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego oraz wykładowca warszawskiej ChAT ks. Jan Cieślar zaprezentował strukturę Kościoła Ewangelicko-Augsuburskiego w II Rzeczypospolitej Polskiej i obecnie. Drugi blok „Protestanci i ich wkład w budowanie tożsamości narodowej” rozpoczął wykład dr hab. Krzysztofa Pawła Woźniaka, prof. Uniwersytetu Łódzkiego o miastotwórczej roli protestantów w łódzkim okręgu przemysłowym w XIX wieku. Dr Zdzisław Włodarczyk (Wieluńskie Towarzystwo Naukowe) przybliżył natomiast dzieje parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Wieluniu. O zduńskowolskiej parafii ewangelickiej mówił Jarosław Stulczewski (Towarzystwo Przyjaciół Zduńskiej Woli), a problematykę stowarzyszeń protestanckich działających w Zduńskiej Woli poruszył w swoim wystąpieniu Tomasz Polkowski (Muzeum Historii Miasta Zduńska Wola).

Drugi dzień sesji otworzyło przed południem uroczyste odsłonięcie tablicy poświęconej pamięci ks. Edwarda Boernera (1833-1910). Podczas uroczystości przypomniano zasługi ks. Boernera dla Zduńskiej Woli, który w latach 1856-1910 był pastorem miejscowej parafii Ewangelicko-Augsburskiej, superintendentem Diecezji Kaliskiej, powstańcem styczniowym, społecznikiem m.in. współzałożycielem i prezesem Ochotniczej Straży Pożarnej w Zduńskiej Woli. Tablicę poświęcił ks. bp Jan Cieślar, zwierzchnik Diecezji Warszawskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego oraz ks. Cezary Jordan, proboszcz miejscowej parafii Ewangelicko-Augsburskiej.

Tablicę odsłonięto nieprzypadkowo na budynku Domu Pomocy Społecznej przy pasażu Feliksa Rajczaka. Już rok po śmierci ks. Boernera jego żona Maria, także społeczniczka i filantropka zainicjowała budowę domu dla starców i kalek, który w 1916 r. stanął obok cmentarza, a w 1923 r. otrzymał imię Edwarda Boernera. Taką nazwę budynek nosił do chwili upaństwowienia przez władze komunistyczne, które w 1959 r. zmieniły nazwę na Dom Pomocy Społecznej. W ceremonii odsłonięcia uczestniczył prawnuk ks. Edwarda Boernera, Krzysztof Boerner wraz z żoną i synem. Nie zabrakło także władz samorządowych, organizacji społeczno-politycznych i pocztów sztandarowych. Tablica przypominająca postać ks. Boernera została wykonana i zawieszona nieodpłatnie przez firmę Pana Cezarego Dawidziaka. Odsłonięciu tablicy towarzyszyła wystawa „Stworzony, by pomagać” przygotowana przez Muzeum Historii Miasta Zduńska Wola.

Następnie w kościele Ewangelicko-Augsburskim odprawiono uroczyste nabożeństwo w intencji 100-lecia niepodległości Polski oraz odbył się koncert Chóru Kameralnego INCANTO z Pabianic pod dyrekcją sopranistki Magdaleny Hudzieczek-Cieślar. Chór zaprezentował kilka pieśni i piosenek patriotycznych. W ich wykonaniu można było usłyszeć m.in. „Rotę”, „Szarą piechotę” czy „Warszawiankę”. Dwudniowej sesji towarzyszyły dwie wystawy. Pierwsza opracowana przez Muzeum Historii Miasta Zduńska Wola pt. „Ignacy Boerner - specjalista od spraw niemożliwych” oraz druga „Protestanci dla Rzeczypospolitej” przygotowana przez Ewangelickie Stowarzyszenie Kultury.

Organizatorami sesji byli: Towarzystwo Przyjaciół Zduńskiej Woli, Muzeum Historii Miasta Zduńska Wola i Parafia Ewangelicko-Augsburska w Zduńskiej Woli.

Organizatorzy dziękują serdecznie za pomoc i wsparcie przedsięwzięcia Urzędowi Miasta Zduńska Wola, Starostwu Powiatowemu w Zduńskiej Woli, Centrum Chrześcijańskiemu Kanaan w Zduńskiej Woli oraz Panom Cezaremu Dawidziakowi i Konradowi Pokorze.

tekst: J. Stulczewski

fot. A. Woźnicki